Saturn pożerający syna – Francisco Goya

Francisco Goya, Autoportret przy sztaludze , 1790-1795. Madryt: Real Academia de Bellas Artes de San Fernando.

Kim był Francisco Goya?

Francisco Goya był hiszpańskim malarzem i grafikiem żyjącym w latach 1746-1828. Uważany jest za jednego z najważniejszych artystów końca XVIII i początku XIX wieku, a szczególnie znany jest ze swoich obrazów i grafik przedstawiających sceny wojny, niesprawiedliwości społecznej, i korupcji politycznej. Prace Goyi często poruszały trudne i kontrowersyjne tematy, a jemu przypisuje się pomoc w zapoczątkowaniu nowej ery artystycznej ekspresji i realizmu w Hiszpanii. Niektóre z jego najsłynniejszych dzieł to „Trzeci maja 1808”, „Naga Maja” i „Czarne obrazy”.

Francisco Goya, Rodzina Karola IV, 1800-1801. Olej na płótnie, 280×336 cm. Madryt: Museo del Prado.

Najsłynniejsze obrazy Francisco Goya

Francisco Goya, Trzeciego maja 1808 , 1814. Olej na płótnie, 268×347 cm. Madryt: Museo del Prado.

• Trzeci maja 1808 (1814): Ten obraz przedstawia egzekucję hiszpańskich cywilów przez żołnierzy francuskich podczas wojny na Półwyspie. Jest to potężny obraz okropności wojny i został okrzyknięty jednym z największych antywojennych obrazów wszechczasów.

Francisco Goya, La maja desnuda , 1790-1800. Olej na płótnie, 95×190 cm. Madryt: Museo del Prado.

• Naga Maja (ok. 1797-1800): Ten obraz jest prowokacyjnym i zmysłowym portretem leżącej nagiej kobiety. Wywołał kontrowersje, kiedy został po raz pierwszy wystawiony ze względu na swój wyraźny charakter, ale od tego czasu stał się jednym z najbardziej znanych dzieł Goi.
• Czarne obrazy (ok. 1819-1823): To seria czternastu malowideł ściennych, które Goya namalował bezpośrednio na ścianach swojego domu pod Madrytem. Są to nawiedzone i niepokojące obrazy, które eksplorują tematy śmierci, strachu i szaleństwa.
• Katastrofy wojenne (ok. 1810-1820): Jest to seria osiemdziesięciu rycin przedstawiających okrucieństwa popełnione przez siły francuskie i hiszpańskie podczas wojny na Półwyspie. Są wyraźnym przypomnieniem ludzkich kosztów konfliktu.
• Saturn pożerający syna (ok. 1819-1823): To jeden z najsłynniejszych obrazów z serii Czarnych obrazów Goi. Jest to makabryczny i niepokojący obraz rzymskiego boga Saturna pożerającego jedno z jego własnych dzieci i został zinterpretowany jako odzwierciedlenie własnych lęków i niepokojów Goi związanych ze śmiertelnością i ciemniejszymi aspektami ludzkiej natury.

Francisco Goya, Kolos , 1808. Olej na płótnie, 116 × 105 cm. Madryt: Museo del Prado.

Cechy stylistyczne

• Wykorzystanie ciemności i światła: obrazy Goi często przedstawiają dramatyczne kontrasty między ciemnymi i jasnymi obszarami, tworząc wrażenie głębi i dramatyzmu. Technika ta jest szczególnie widoczna w jego słynnej serii Czarnych obrazów, powstałej pod koniec życia.
• Odważne pociągnięcia pędzla: obrazy Goyi mają luźny, płynny charakter, z pociągnięciami pędzla, które są czasami widoczne na powierzchni płótna. Ta technika nadaje jego pracom poczucie energii i bezpośredniości.
• Użycie żywych kolorów: Goya był znany z używania jasnych, odważnych kolorów, szczególnie we wczesnych pracach. Później w swojej karierze przesunął się w kierunku bardziej stonowanej palety, ale jego użycie koloru zawsze pozostawało wyraziste i efektowne.
• Zainteresowanie stanami psychicznymi i emocjonalnymi: prace Goi często eksplorują wewnętrzny świat swoich poddanych, przedstawiając ich w chwilach strachu, rozpaczy lub udręki. To zainteresowanie psychologią i emocjami jest szczególnie widoczne w jego serii grafik The Disasters of War.
• Nacisk na komentarz społeczny: prace Goyi często krytykują normy polityczne i społeczne jego czasów, szczególnie w jego późniejszych pracach. Na przykład jego słynny obraz Trzeci maja 1808 r. przedstawia egzekucję obywateli hiszpańskich przez wojska francuskie podczas wojen napoleońskich i stanowi potężną krytykę brutalności wojny i tyranii.

Francisco Goya, Mężczyzna wyśmiewany przez dwie kobiety, 1819–182. Olej na gesso przeniesiony na płótno, 125,4 cm × 65,4 cm. Madryt: Museo del Prado.

Późny styl

Późny styl Francisco Goya charakteryzuje się zwrotem w kierunku bardziej ekspresjonistycznego i ponurego podejścia do jego tematów. Porzucił styl neoklasyczny, który był popularny w jego wcześniejszych pracach i zaczął eksperymentować z bardziej subiektywnymi i emocjonalnymi interpretacjami swoich tematów.

Późne obrazy Goi często przedstawiają zniekształcone postacie, ciemne kolory i dramatyczne kontrasty światła i cienia. Zaczął też bardziej interesować się odkrywaniem ciemniejszych aspektów ludzkiej natury, takich jak szaleństwo, przemoc i śmierć.

Czarne obrazy, które Goya namalował bezpośrednio na ścianach swojego domu w ostatnich latach życia, są prawdopodobnie najbardziej ikonicznymi przykładami jego późnego stylu. Te malowidła ścienne są nawiedzone i niepokojące, zawierają groteskowe i niepokojące obrazy, które odzwierciedlają osobiste niepokoje i lęki Goyi.

Francisco Goya, Saturn pożerający syna , ok. 1819–1823. Olej na płótnie, 143,5 × 81,4 cm. Madryt: Museo del Prado.

Saturn pożerający syna – Francisco Goya

„Saturn pożerający syna” to obraz Francisco Goya, który jest częścią jego serii murali znanych jako Czarne obrazy. Obraz przedstawia mitologiczną historię Saturna, rzymskiego boga rolnictwa, który zjadał własne dzieci, aby nie dopuścić do obalenia go.

Na obrazie Saturn jest pokazany jako potworna postać o dzikim, szalonym wyrazie twarzy, gdy wgryza się w ciało swojego syna, który jest pokazany w wykrzywionej i pokręconej pozie. Tło jest ciemne i złowieszcze, co potęguje ogólne wrażenie grozy i przemocy.

Obraz jest wykonany w luźnym i gestykulacyjnym stylu, z szorstkimi pociągnięciami pędzla i naciskiem na fakturę i ruch. Daje to obrazowi poczucie bezpośredniości i intensywności emocjonalnej, podkreślając brutalny i makabryczny charakter tematu.

„Saturn pożerający syna” jest uważany za jedno z najpotężniejszych i najbardziej niepokojących dzieł Goyi i na przestrzeni lat był interpretowany na różne sposoby, w tym jako komentarz do przemocy politycznej lub jako odzwierciedlenie własnych niepokojów artysty związanych ze śmiertelnością i mrocznością. aspekty ludzkiej natury.

Tekstura, linie, kształty, formy i przestrzeń

Faktura obrazu jest chropowata i gęsta, z mocnym impastem i widocznymi pociągnięciami pędzla. Do stworzenia obrazu Goya zastosował technikę zwaną fresco-secco, która polega na nakładaniu farby na suchą powierzchnię tynku. Ta technika pozwoliła mu zbudować warstwy farby i stworzyć mocno teksturowaną powierzchnię, co zwiększa ogólne poczucie horroru i brutalności obrazu. Wykorzystanie ograniczonej palety barw i dramatycznego światła światłocieniowego również przyczynia się do niepokojącej atmosfery obrazu.

Saturn pożerający swojego syna autorstwa Francisco Goya znany jest z mocnych, odważnych linii , które tworzą wrażenie chaosu i ruchu na obrazie. Użycie przez Goyę ostrych, postrzępionych linii i kanciastych form przyczynia się do ogólnego poczucia przerażenia i przemocy na scenie. Linie są grube i mocno podkreślone, dodając obrazowi głębi. Użycie mocnych przekątnych tworzy również poczucie napięcia i niepokoju w kompozycji.

W Saturn Devouring His Son autorstwa Francisco Goya kształt obrazu jest głównie prostokątny, a centralna postać Saturna dominuje w kompozycji. Kształt ciała Saturna jest skręcony i wykrzywiony, tworząc wrażenie ruchu i przemocy, które odbijają się echem w otaczających formach. Kształty innych postaci na obrazie, w tym małej, bezbronnej postaci syna Saturna, również są zniekształcone i skręcone, przyczyniając się do poczucia horroru i chaosu w scenie.

Forma w Saturnie pożerającym syna Francisco Goyi charakteryzuje się silnym poczuciem trójwymiarowości i solidności. Goya użył techniki zwanej światłocieniem, aby stworzyć wrażenie głębi i objętości na obrazie, z centralną postacią Saturna, która wydaje się wyłaniać z tła w dramatyczny i mocny sposób. Użycie grubej, mocno impastowanej farby również dodaje obrazowi fizyczności i treści.

Przestrzeń w Saturn pożerający syna Francisco Goya charakteryzuje się silnym poczuciem klaustrofobii i zamknięcia. Postacie na obrazie są stłoczone w ciasnej, ściśniętej przestrzeni, z masywnym ciałem Saturna dominującym na pierwszym planie i wydaje się naciskać na inne postacie. Zastosowanie dramatycznego oświetlenia i silnych kontrastów światła i ciemności również przyczynia się do poczucia zamknięcia i ciemności w przestrzeni. Użycie przez Goyę skrótów perspektywicznych i zniekształconej perspektywy zwiększa ogólne poczucie niepokoju i dezorientacji w kompozycji, tworząc wrażenie fizycznego i psychicznego zniekształcenia.

Znaczenie

Saturn pożerający syna autorstwa Francisco Goya to niepokojący i potężny obraz przedstawiający mitologiczną opowieść o Saturnie, który został ostrzeżony, że jedno z jego dzieci go obali i zaczął pożerać jego potomstwo, aby temu zapobiec. Obraz jest powszechnie interpretowany jako przedstawienie niszczycielskiej siły tyranii, przemocy i szaleństwa. Goya namalował to dzieło w okresie zawirowań politycznych i przemocy w Hiszpanii, a wielu postrzega ten obraz jako odzwierciedlenie okropności wojny i nadużycia władzy.

Obraz jest również postrzegany jako komentarz do destrukcyjnej natury patriarchatu i nadużywania relacji rodzinnych. Postać Saturna, który jest zarówno ojcem, jak i zabójcą, reprezentuje niszczycielską moc władzy patriarchalnej i sposób, w jaki może ona obrócić się przeciwko tym, których ma chronić. W tej interpretacji obraz jest mocną krytyką nadużycia władzy i potrzeby jednostek przeciwstawiania się opresyjnym strukturom i systemom.

Saturn pożerający syna to głęboko niepokojące i potężne dzieło sztuki, które do dziś rezonuje z widzami, przekazując ponadczasowe przesłanie o niszczycielskiej sile tyranii i ucisku.

Kontekst historyczny

Saturn pożerający syna Francisco Goya został namalowany w latach 1819-1823, w okresie politycznych i społecznych zawirowań w Hiszpanii. Goya był świadkiem okropności wojny półwyspowej, która szalała w Hiszpanii przez sześć lat i doprowadziła do śmierci setek tysięcy ludzi. Wojna toczyła się między armią francuską i hiszpańską, a wielu obywateli hiszpańskich było zmuszonych do walki po obu stronach.

W tym czasie Hiszpanią rządził król Ferdynand VII, znany z tłumienia sprzeciwu politycznego i poparcia dla Inkwizycji. Sam Goya był nadwornym malarzem za Ferdynanda VII, ale rozczarował się polityką króla i przemocą, której był świadkiem podczas wojny.

Saturn pożerający syna może być postrzegany jako odbicie przemocy i horroru, jakich Goya był świadkiem w tym okresie, a także krytyka nadużyć władzy i destrukcyjnej natury patriarchatu. Przedstawione na obrazie motywy brutalności, ucisku i szaleństwa są głęboko związane z politycznym i społecznym kontekstem czasów Goi.

Obraz jest również znaczący ze względu na odejście od stylu neoklasycystycznego, który dominował w sztuce hiszpańskiej w XVIII wieku. Wykorzystanie światłocienia przez Goyę i jego ekspresyjne, emocjonalne malowanie było odejściem od ścisłego formalizmu neoklasycyzmu i zapowiadało pojawienie się romantyzmu w sztuce.

Anegdoty

• Obraz nigdy nie był przeznaczony do publicznego wyświetlania. Goya namalował go jako część serii Czarnych obrazów na ścianach swojego domu pod Madrytem, które zostały odkryte dopiero po jego śmierci.
• Obraz nie został nazwany przez samego Goyę. Nazwę „Saturn pożerający syna” nadali mu historycy sztuki, którzy próbowali zidentyfikować postacie przedstawione na Czarnych Malowidłach.
• Obraz był interpretowany na wiele różnych sposobów na przestrzeni lat. Niektórzy postrzegali to jako odzwierciedlenie własnych lęków i niepokojów Goi, podczas gdy inni postrzegali to jako komentarz do destrukcyjnej natury władzy i autorytetu.
• Obraz został uznany za skandaliczny i kontrowersyjny, kiedy został odkryty. Niektórzy krytycy sztuki byli przerażeni jego graficznymi obrazami i niepokojącą tematyką, podczas gdy inni chwalili jego surową siłę i intensywność emocjonalną.

Gdzie Saturn pożera obraz swojego syna?

W Museo del Prado w Madrycie w Hiszpanii znajduje się obraz Francisco Goya „Saturn pożerający syna”. Obraz jest częścią stałej kolekcji muzeum i może być oglądany przez zwiedzających. Obraz „Saturn pożerający syna” Francisco Goya stał się częścią kolekcji Prado dzięki darowiźnie rządu hiszpańskiego w 1933 roku. Wcześniej obraz znajdował się w prywatnej kolekcji księcia i księżnej Osuny. Po ich śmierci obraz kilkakrotnie przechodził z rąk do rąk, zanim został przejęty przez rząd hiszpański i ostatecznie umieszczony w zbiorach Muzeum Prado. Dziś jest to jedno z najbardziej znanych i rozpoznawalnych dzieł sztuki w muzeum.

Peter Paul Rubens, Saturn, 1636. Madryt: Museo del Prado.

Kim był Saturn?

W mitologii rzymskiej Saturn (znany również jako Kronos w mitologii greckiej) był bogiem rolnictwa i płodności. Był synem Urana i Gai oraz mężem jego siostry Ops. Według mitu Saturn obalił swojego ojca i został królem bogów, ale został ostrzeżony, że jedno z jego własnych dzieci obali go. Aby temu zapobiec, Saturn zaczął pożerać swoje dzieci, gdy tylko się urodziły. Jednak jego żonie Ops udało się uratować jedno z ich dzieci, Jowisza (Zeusa), który później obalił Saturna i został królem bogów.

Sandro Botticelli: „Alegoria wiosny” (1482), w której Saturn jest jedną z postaci w tle.

Saturn reprezentowany w sztuce

Saturn był reprezentowany na różne sposoby w całej historii sztuki. W sztuce klasycznej Saturn był często przedstawiany jako starszy mężczyzna z kosą, reprezentujący upływ czasu i żniwa. Czasami był również przedstawiany jako bóg rolnictwa, z rogiem obfitości lub innymi symbolami rolniczymi.

W sztuce renesansu i baroku Saturn był często przedstawiany jako muskularna, naga postać męska z długą brodą i rozwianymi włosami. Często przedstawiano go z sierpem lub kosą, co podkreślało jego rolę jako boga czasu i śmierci.

W dzisiejszych czasach Saturn jest często przedstawiany jako planeta, czy to na ilustracjach naukowych, czy w dziełach science fiction. W niektórych sztukach współczesnych podkreśla się pierścienie Saturna, nadając planecie charakterystyczny i nieziemski wygląd.

Giovanni Battista Tiepolo: Schody rezydencji w Würzburgu, detal z Saturnem.

Inni artyści, którzy malowali Saturna

• Peter Paul Rubens: Saturn to powracający motyw w wielu pracach Rubensa, często przedstawiany jako potężna i imponująca postać.
• Peter Bruegel Starszy: Bruegel namalował serię obrazów przedstawiających Saturna, w tym „Saturn pożerający swoje dzieci” i „Triumf Saturna”.
• Diego Velázquez: Velázquez namalował portret Filipa IV Hiszpanii trzymającego posąg Saturna, który ma być komentarzem do władzy króla i idei władcy jako pożeracza poddanych.
• Francisco de Zurbarán: Zurbarán namalował szereg dzieł przedstawiających Saturna, w tym „Saturn pożerający syna” i „Triumf Saturna”.
• Giovanni Battista Tiepolo: Tiepolo namalował serię fresków sufitowych w Palazzo Labia w Wenecji, przedstawiających Saturna jako symbol czasu i śmiertelności.