Mimmo Rotella

Mimmo Rotella, geboren als Domenico Rotella op 7 oktober 1918 in Catanzaro, Italië, staat bekend als een spilfiguur in de Italiaanse kunst na de oorlog. Hij kreeg erkenning als een belangrijke invloed in de Europese kunst na de oorlog, voornamelijk erkend voor zijn décollage en psychogeografische werken gemaakt van gescheurde reclameposters. Hij was verbonden aan de Ultra-Lettristen, een tak van het Lettrisme, en werd later lid van de Nouveau Réalisme-beweging, opgericht in 1960 door kunstcriticus Pierre Restany.

In 1944 studeerde Mimmo Rotella af aan de kunstacademie van Napels. Van 1944 tot 1945 gaf hij les in tekenen in Catanzaro. In 1945 keerde hij terug naar Rome, waar hij, na zijn eerste werk in figuratieve kunst en vroege experimenten, begon met het creëren van nieuwe- geometrische schilderijen. In 1947 begon hij deel te nemen aan tentoonstellingen met de Exhibition Board of Fine Arts en de jaarlijkse Art Club.

In 1951 raakte Mimmo Rotella voor het eerst betrokken bij Franse kunst door te exposeren op de Salon des Nouvelles Réalités in Parijs. Tussen 1951 en 1952 kreeg hij een beurs van de Fulbright Foundation, waarmee hij naar de Verenigde Staten kon reizen als "Artist in Residence " aan de Universiteit van Kansas City. Tijdens zijn tijd in de VS hield hij zijn tweede solotentoonstelling in de Rockhill Nelson Gallery in Kansas City in 1952. Tijdens zijn verblijf in Amerika kreeg Rotella de kans om contact te leggen met sleutelfiguren van opkomende artistieke bewegingen, waaronder Robert Rauschenberg, Claes Oldenburg, Cy Twombly, Jackson Pollock en Yves Klein.

Vanaf 1953-1954 begon Mimmo Rotella twee parallelle artistieke paden te verkennen: décollage en retroposters. In tegenstelling tot décollage, waarbij lagen materiaal vaak worden gemanipuleerd en verweven, behoudt de retro d'affiche de 'stedelijke relikwie'-kwaliteit van de posters. Deze werken zijn ingetogener in expressie, vaak zonder kleur en met een ruw, ruw oppervlak. Deze benadering, vergeleken met décollage, vertegenwoordigt een diepere verkenning van informele taal, een verschuiving die in de jaren 60 duidelijker zou worden toen Rotella's décollages de opkomende invloed van pop art.

Mimmo Rotella - Vandaag in het Metropolitan (1980). Grafische kunst, Zeefdruk

De geboorte van decollage

Begin jaren 50 revolutioneerde Rotella de kunstwereld met zijn uitvinding van "decollage", een techniek waarbij posters die op straat in Rome te vinden zijn, worden gescheurd en weer in elkaar worden gezet. Décollage is een artistieke techniek die contrasteert met collage door elementen te verwijderen in plaats van toe te voegen. In plaats daarvan van het opnemen van nieuwe stukken, het gaat om het beginnen met een bestaand kunstwerk waar delen uit zijn verwijderd. Het concept van décollage ontstond tijdens een periode van "artistieke crisis" en werd beïnvloed door een reis naar de VS, waar de kunstenaar interactie had met leden van de New Dada-beweging. Bij terugkeer in Rome raakte de kunstenaar geïnspireerd door gescheurde posters in de stad, die hij meenam naar de studio om eraan te werken. Dit leidde tot de creatie van canvassen waarop stukken gescheurde posters werden gelaagd en geplakt. De kunstenaar wilde een nieuwe vorm van artistieke expressie ontdekken en tegelijkertijd artistieke waarde toekennen aan alledaagse voorwerpen die uit hun oorspronkelijke context waren gehaald. Deze innovatieve aanpak maakte hem een van de leidende figuren in de Nouveau Réalisme-beweging, naast kunstenaars als Yves Klein en Arman.

Rotella's decollage-werken kregen snel internationale aandacht. Zijn kunst legde de levendige, chaotische energie van het stedelijke leven vast, wat de culturele en sociale veranderingen van de jaren 50 en 60 weerspiegelde. Door commerciële beelden en reclameposters te deconstrueren, bekritiseerde Rotella het consumentisme en vierde hij tegelijkertijd de populaire cultuur. Zijn Zijn werk was te zien op vooraanstaande tentoonstellingen in Europa en de Verenigde Staten, wat zijn positie als een belangrijk hedendaags kunstenaar bevestigde.

In 1960 sloot hij zich aan bij de beweging van het Nieuwe Realisme, hoewel hij het manifest niet ondertekende. Deze beweging, aangevoerd door theoreticus Pierre Restany, omvatte kunstenaars als Yves Klein, Spoerri, Tinguely, César, Arman en Christo. Hoewel de groep betrokken was in décollage werkten de Franse kunstenaars Hains, Dufrêne en Villeglé in dezelfde periode ook onafhankelijk met décollage. Naast zijn décollages creëerde Rotella assemblages van objecten die hij kocht bij rommelhandelaren, zoals doppen en koorden. De invloed van Pop Art en Abstract Het expressionisme, de informele kunstbeweging en de ruimtelijke en materiële verkenningen van Italiaanse kunstenaars als Lucio Fontana en Alberto Burri, speelden een belangrijke rol bij het vormgeven van Rotella's artistieke richting.

Mimmo Rotella - Batman. Meervoudige decollage met posterscheuren aangebracht op zeefdrukdrager op karton. 100 x 70 cm

Latere carrière

Met behulp van typografische hulpmiddelen creëerde hij tussen 1967 en 1973 zijn Art-typo, prints die hij vrijelijk op het canvas koos en reproduceerde. Deze procedure is in staat om reclamebeelden te overlappen en te superponeren, waarmee de vorige aanpak wordt omgedraaid. Begin jaren zeventig produceert hij enkele werken door in te grijpen op de advertentiepagina's van tijdschriften met behulp van oplosmiddelen en het reduceren of vermelden van de opdruk (frottage) of het verwijderen van de opdruk (effaçage).

In 1980 verhuisde hij van Parijs naar Milaan. In de jaren 80 ontwikkelde hij de "blanks" of affiches couvertes, waarbij hij met behulp van witte vellen verouderde reclameposters bedekte. In 1984 creëerde hij de tweede serie werken gericht op cinema, getiteld “Cinecittà 2”. Na 1986 begon hij te werken aan de serie “Sovrapitture”, waarbij hij inspiratie haalde uit graffiti. Deze serie bevat interventies waarbij hij over gescheurde posters schilderde die op canvas waren bevestigd.

In de jaren 80 en 90 bleef Rotella innoveren en experimenteerde hij met nieuwe technieken zoals "cinecittà", waarbij hij filmposters als medium gebruikte, en "sovrapitture", een proces waarbij gescheurde posters werden overschilderd. Ondanks zijn succes bleef Rotella toegewijd om de grenzen van de visuele taal en de materialiteit van kunst te verkennen.

In 1990 nam hij deel aan de tentoonstellingen "Art et Pub" in het Centre Pompidou in Parijs en "High and Low" in het Museum of Modern Art in New York. In 1992 werd hij geëerd met de titel 'Officiel des Arts et des Lettres' van de Franse minister van Cultuur, Jack Lang. Naar aanleiding van de wensen van de kunstenaar werd in 2000 de Fondazione Mimmo Rotella opgericht om werken en documenten uit zijn artistieke carrière te verzamelen en te catalogiseren. In 1994 werd hij getoond in de tentoonstelling “Italiaanse Metamorphosis" in het Guggenheim Museum in New York. Hij keerde in 1996 terug naar het Centre Pompidou voor de tentoonstelling "Face à l'Histoire" en nam ook deel aan de tentoonstelling "Halls of Mirrors" in het Museum of Contemporary Art in Los Angeles, die wereldwijd toerde. Daarnaast creëerde hij een serie werken gewijd aan Federico Fellini.

Mimmo Rotella overleed op 8 januari 2006 in Milaan en liet een grote erfenis achter. Zijn werken zijn te vinden in grote musea en collecties over de hele wereld, waaronder het Centre Pompidou in Parijs en het Museum of Modern Art in New York. Rotella's decollagetechniek is nog steeds invloedrijk en hij wordt herinnerd als een pionier die de grenzen van de hedendaagse kunst opnieuw definieerde.

Mimmo Rotella - Marilyn (2009). Grafische kunst, Lithografie

Mimmo Rotella: opmerkelijke werken en museumcollecties

Tot de opmerkelijke décollages van Mimmo Rotella behoren “Muro Romano” (1958), tentoongesteld in de National Gallery of Art in Washington DC; “Untitled” (1958) van The Menil Collection in Houston; “Not in Venice” (1959) bij MART in Rovereto; en “A Strappo Deciso” (1960) tentoongesteld in MACRO in Rome. Zijn andere belangrijke werken zijn “Avventuroso” (1961) in het Centre Georges Pompidou in Parijs, “With a Smile” (1962) in Tate Modern in Londen, “Little Monument to Rotella” (1962) in het MoMA in New York City, en “Casablanca” (1965–80) in de Fondazione Solomon R. Guggenheim in Venetië.

Rotella's werk is vertegenwoordigd in talrijke museumcollecties over de hele wereld. Deze omvatten het Solomon R. Guggenheim Museum in New York City, MACI - Museo Arte Contemporanea in Isernia, MACRO - Museo d'Arte Contemporanea in Rome, MART - Museo d'Arte Moderna e Contemporanea di Trento e Rovereto in Trento, en The Menil Ophalen in Houston. Zijn werken zijn ook gehuisvest in MUMOK — Museum Moderner Kunst Stiftung Ludwig in Wenen, Museum Ludwig in Keulen, Musée National d'Art Moderne – Centre Pompidou in Parijs, MUSEION - Museum voor Moderne en Hedendaagse Kunst in Bolzano, Museo d'Arte Contemporanea di Villa Croce in Genua, Museo Fisogni in Tradate, de National Gallery of Art in Washington, Sintra Museu de Arte Moderna – Colecção Berardo in Sintra, Sprengel Museum in Hannover, Staatsgalerie Stuttgart in Stuttgart, Tate in Londen en het Tel Aviv Museum in Tel. Aviv.

Mimmo Rotella - Er was eens. Meervoudige decollage met posterscheuren aangebracht op zeefdrukdrager op karton. 100 x 70 cm

De impact van Mimmo Rotella op de kunstwereld is diepgaand. Zijn baanbrekende technieken daagden niet alleen traditionele opvattingen over kunst uit, maar baanden ook de weg voor toekomstige generaties kunstenaars. Rotella's werk blijft hedendaagse kunstenaars inspireren, met name degenen die geïnteresseerd zijn in de kruispunten van kunst, media, en maatschappij. Zijn vermogen om het alledaagse te transformeren in het buitengewone door simpelweg posters te scheuren, getuigt van zijn creatieve genie en blijvende invloed.